ΝΑΞΟΣ TΑΞΙΔΙΩΤΙΚOΣ ΟΔΗΓOΣ

ΝΑΞΟΣ > ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ

Πορτάρα

Η Πορτάρα, η μεγάλη μαρμάρινη πύλη που στέκεται ψηλά στη νησίδα Παλάτια, που σήμερα είναι ενωμένη με τη Χώρα της Νάξου, είναι ό,τι απέμεινε από το ναό του Απόλλωνα, που ξεκίνησε να χτίζεται στα μέσα του 6ου π.Χ. αιώνα από τον τύραννο της Νάξου Λύγδαμη.

Ο ναός δεν τελείωσε ποτέ, η περιοχή όμως συνδέθηκε με την τραγική ιστορία της Αριάδνης, την οποία εδώ εγκατέλειψε σύμφωνα με τη μυθική παράδοση ο Θησέας και εδώ τη συνάντησε ο Διόνυσος και την έκανε γυναίκα του. Σύμφωνα με μία άλλη παραλλαγή, από εδώ πήδηξε η Αριάδνη στη θάλασσα και πνίγηκε.

Ναός Δήμητρας

Ένα από τα πιο αξιόλογα οικοδομήματα της αρχαίας Νάξου. Χρονολογείται στη δεκαετία 530-520 π.Χ. και είναι ιωνικού ρυθμού. Το Ιερό του Γύρουλα θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του νησιού και είναι κατασκευασμένο ολόκληρο από λευκό μάρμαρο ενώ το ιδιόρρυθμο σχήμα του θυμίζει χώρους συγκέντρωσης πιστών, όπως το Τελεστήριο της Ελευσίνας. Ο ναός πιθανότατα ήταν αφιερωμένος στη λατρεία της Δήμητρας και της Κόρης (όπως μαρτυρούν οι επιγραφές) αλλά έχουν βρεθεί και άλλα στοιχεία που αναφέρονται στον Απόλλωνα και ίσως να υπήρχε διαδοχή της λατρείας στον ίδιο χώρο.

Ο ναός μετατράπηκε, όπως και ο ναός του Απόλλωνα στα Παλάτια, σε βασιλική εκκλησία τον 6ο αι. Σήμερα, έχει ολοκληρωθεί η αναστύλωση του ναού και λειτουργεί και μουσειακή έκθεση.

Αρχαία Πόλη

Η τοποθεσία Γκρόττα στη βόρεια πλευρά του λιμανιού υπήρξε τόπος που έσφυζε από ζωή κατά τη μυκηναϊκή περίοδο (1400-1100 π.Χ.). Τα λείψανα κεραμικού εργαστηρίου και τμημάτων του τείχους που ανευρέθησαν υποδεικνύουν την ύπαρξη μιας ακμαίας πόλης γύρω στα 1300 π.Χ. και ανήκουν μάλλον στην περιοχή της αρχαίας αγοράς της. Εκτίθενται στο εντυπωσιακό επιτόπιο Μουσείο της Πλατείας της Μητρόπολης.

Μέρος του αρχαίου οικισμού βρίσκεται σήμερα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ενώ τα μεγάλα Μυκηναϊκά νεκροταφεία βρίσκονταν στα Απλώματα και στο Καμίνι.