ΗΡΑΚΛΕΙΟ TΑΞΙΔΙΩΤΙΚOΣ ΟΔΗΓOΣ

ΗΡΑΚΛΕΙΟ > ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ & ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ & ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ

Η Βασιλική του Αγίου Μάρκου

Η Βασιλική του Αγίου Μάρκου είναι μία τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική του 1239 και βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, στο ανατολικό μέρος της πλατείας απέναντι από το σιντριβάνι. Ήταν η ιδιαίτερη Εκκλησία του Κυβερνήτη της Κρήτης και της Ενετικής αριστοκρατίας. Σεισμοί κατέστρεψαν το αρχικό κτίριο του 1239 και οι Τούρκοι το μετέτρεψαν σε τζαμί μέχρι το 1915.

Η Βασιλική του Αγίου Μάρκου ήταν η πιο σημαντική βυζαντινή εκκλησία του Ηρακλείου και όλες οι επίσημες τελετές γίνονταν εδώ. Σήμερα έχει αναστηλωθεί και χρησιμεύει σαν αίθουσα διαλέξεων, συναυλιών, συνεδρίων και σαν μόνιμη έκθεση αντιγράφων Βυζαντινών τοιχογραφιών της Κρήτης.

Η εκκλησία του Αγίου Μηνά

Ο Άγιος Μηνάς θεωρείται ο προστάτης της πόλης του Ηρακλείου και με το όνομά του έχουν συνδεθεί πολλοί θρύλοι και θαύματα στην πόλη. Υπάρχουν δύο Εκκλησίες του Αγίου Μηνά, η μικρή και η μεγάλη. Η μεγάλη Εκκλησία του Αγίου Μηνά είναι ο καθεδρικός ναός της πόλης του Ηρακλείου και η μεγαλύτερη Εκκλησία της Κρήτης. Εγκαινιάσθηκε το έτος 1895.

Στη μικρή Εκκλησία του Αγίου Μηνά, που χρονολογείται από το 1735, υπάρχει επιβλητικός διάκοσμος με ξυλόγλυπτα τέμπλα απαράμιλλης τέχνης, ίσως μοναδικά στο είδος τους, καθώς επίσης και παλιές Βυζαντινές εικόνες.

Η εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης

Πρόκειται για ναό της Σιναϊτικής μονής της Αγίας Αικατερίνης και βρίσκεται βορειοανατολικά του Μητροπολιτικού ναού του Αγίου Μηνά. Είναι βασιλική με εγκάρσιο κλίτος που το βόρειο τμήμα του διαμορφώθηκε με τρούλο σε παρεκκλήσιο των Αγίων Δέκα. Ιδρύθηκε τη β' βυζαντινή περίοδο και αποτέλεσε πνευματικό και καλλιτεχνικό κέντρο από τον 15ο έως τον 17ο αι. Με τα εισοδήματα που διέθετε ήταν σε θέση να συντηρεί πολλούς μοναχούς. Κατά την τουρκοκρατία μετατράπηκε σε τζαμί, γνωστό με το όνομα Ζουλφιακάρ Αλή πασά.

Σήμερα στο χώρο της εκκλησίας στεγάζεται το Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης (Βυζαντινό Μουσείο Ηρακλείου) με Συλλογή βυζαντινών εικόνων, χειρόγραφα, τοιχογραφίες του 13ου και 14ου αιώνα, ξυλόγλυπτα και έργα αξιόλογων κρητικών ζωγράφων. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνει μια σειρά από έξι -αριστουργηματικής τέχνης- εικόνες του περίφημου Μιχαήλ Δαμασκηνού, που υπήρξε, όπως πιστεύεται, ο πρώτος δάσκαλος του Γκρέκο.

Μονή Παναγίας Καλυβιανής

Το γυναικείο μοναστήρι της Παναγίας της Καλυβιανής βρίσκεται 6 χλμ. δυτικά της πόλης του Ηρακλείου. Ιδρύθηκε τον 14ο αιώνα και εγκαταλείφθηκε αμέσως μετά την τουρκική κατοχή. Στο παλιό εκκλησάκι, το οποίο είναι αφιερωμένο στην Παναγία Καλυβιανή, ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τις αγιογραφίες που χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα.

Η Μονή σήμερα στεγάζει φιλανθρωπικά ιδρύματα (ορφανοτροφείο, γηροκομείο κ.α.) και εργαστήρια ειδών λαϊκής τέχνης.

Μονή Παλιανής

Η Μονή Παλιανής ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα μ.Χ. και θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα μοναστήρια της Κρήτης. Στο κέντρο της αυλής υπάρχει μια τρίκλιτη Παλιοχριστιανική Βασιλική του 13ου αιώνα στην οποία μπορεί κανείς να δει αρκετές παλαιές εικόνες και όμορφες αγιογραφίες. Κυρίαρχο ρόλο στη λατρευτική παράδοση της Μονής Παλιανής διαδραματίζει η γνωστή 'Μυρτιά της Παλιανής', ένα αιωνόβιο δέντρο που βρίσκεται δίπλα ακριβώς από το ναό. Σύμφωνα με την παράδοση, στη ρίζα της Μυρτιάς βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας. Για το λόγο αυτό το δέντρο θεωρείται θαυματουργό και γύρω απ' αυτό έχει χτιστεί όλη η ιστορία του μοναστηριού.

Μονή Βροντησίου

Η Μονή Βροντησίου βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Ζαρός και Βορίζια της επαρχίας Καινουρίου και τιμάται στη μνήμη του Αγίου Αντωνίου. Η εποχή της ίδρυσής της δεν έχει εξακριβωθεί. Η ονομασία της μονής ενδεχομένως σχετίζεται με τον ιδρυτή της, αφού σε έγγραφο του 1323 αναφέρονται 4 ιερείς στο Χάνδακα με το όνομα Βροντίσης.

Η Μονή υπήρξε ένα από τα σπουδαιότερα θρησκευτικά, πνευματικά και εθνικά κέντρα της Κρήτης. Πάντοτε ήταν κέντρο των επαναστατών και ιδιαίτερα στην επανάσταση του 1866 κατά των Τούρκων όπου και υπέστη σημαντικές βλάβες.

Μονή Αγίου Γεωργίου Επανωσήφη

Η Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου του Απανωσήφη ή Επανωσήφη, βρίσκεται στο κέντρο περίπου του νομού Ηρακλείου σε απόσταση 30 χλμ. περίπου από το Ηράκλειο. Είναι το μεγαλύτερο μοναστήρι από την ίδρυσή του στην Κρήτη σε αριθμό Μοναχών, όχι μόνο εγγεγραμμένων αλλά και εγκαταβιούντων. Η Μονή χτίστηκε κατά τα τελευταία χρόνια της Ενετοκρατίας και απέκτησε τέτοια φήμη που τα επόμενα χρόνια έγινε ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της Κρήτης. Ο ακριβής χρόνος της ίδρυσης της Μονής παραμένει άγνωστος.